Category: Filipino

Kislap

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Poetry, tula, Tula Project, Writing

Tutubi, tutubi, magmadali’t makipot riyan sa tabi
Bakit iba na ang daloy nang iyong paglipad?
Sumasayad at nangangapa sa lupa ang iyong mga palad

Dahan-dahang maglakad paroon sa paaralan
Dahil ang mangmang ay wala raw masasandalan
Maging ang ilang makukulay na paruparo
Sa kung saan-saan na laging nagsisitakbo
Ngayong nakagapos ang mga pakpak
Pilit kinakabisado ang numerong nakatatak
Sa kanilang noo na nagsasabi kung saan sila mapapadpad

Imulat mo ang iyong mga mata at tainga
Magmasid, makinig, magdasal nang taimtim
Di na ito tulad nang kinagisnang lansangan
Kung saan naghahanap lang ng aratiles sa daan

Alitaptap, alitaptap, ang dulo mo’y kumikislap
Hinahanap-hanap mo ba ang pangarap sa sulok-sulok
Ng siyudad na dahan-dahan nang nilamon ng alikabok?

Maging mga mangmang ay palaging may alam
Pagdating sa sinasabi nang iilan sa karamihan
Ni hindi na mabilang ang totoong nagtutulungan
Pero alamin mo pa ring may kislap na ikaw lang ang nakaaalam

Imulat mo lang ang iyong mga mata at tainga
Magmasid, makinig, magdasal nang taimtim
Darating din ang iyong pagkawala
Sa isang gapos ng nakaraan
Maging isang paruparong makulay
Isang tutubing mabilis sumabay
Sa pagbabago pero nananatiling matatag
Isang alitaptap na kumikislap
Nagpapaganda sa dilim na dala ng gabi

Alitaptap, alitaptap, ang dulo mo’y kumikislap
Tutubi, tutubi, magmadali’t makipot riyan sa tabi
Maging ang ilang makukulay na paruparo
Magsasama-sama sa pagpapatuloy,
Sa pagbabago, sa pagkawala sa gapos

Kikislap ang umaga sa kulay ng mga pakpak
Kikislap ang liwanag sa mga matang matitingkad
Kikislap ang gabi dala ng natatanging ilaw
Na di madaling makita sapagkat ilan lamang
Ang may tulad na kislap dala ng kanilang pangarap
Sana isa ka sa kanila, ngayon o bukas
Di mo kailangan magmadali
darating ang iyong paglipad, pagkislap

Advertisements

Magandang Umaga, Tara!

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Poetry, tula, Tula Project, Writing

Dumudungaw ang mainit na haplos ng liwanag
Mula sa kurtinang dahan-dahang sumasayaw
Sa bawat pagbati ng malamig na hangin

Unti-unting umaangat mula sa sahig na pulang-pula
Mga alaalang binabagtas ang makinis na paalala
Isang bagong umaga ang masayang bumubulaga

Ang tahanang noo’y puno nang sapot na ipinaikot-ikot
Sa may sulok na nalimot na ng panahon
Ngayo’y tahanan na rin nang mga alikabok
Na may bahid ng saya’t lungkot ng kahapon

Mga ngiti nang pag-uunat ng mga sanggol ang sagot
Sa pagbuka nang palad tiyak na ang pagkalimot
Sapagkat sa umagang ito tuluyang babangon
Magsisimula ng bagong pahina sa libro ng pagbabago

Ineng, ineng ang baga ay nasa iyong paanan
Totoy, tara sumigaw nang pagkagilagilalas
Ganito ang hiling ng mga mumunting bumabagtas
Sa dagat na puno ng alon at pag-aalala
Sa kagandahang dapat sana’y noon pa nakita

Dumudungaw ang mainit na haplos ng liwanag
Mula sa kurtinang dahan-dahang sumasayaw

Unti-unting umaangat mula sa sahig na pulang-pula
Mga alaalang binabagtas ang makinis na paalala

Isang bagong umaga ang masayang bubulaga

Damit, Damhin

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Poetry, tula, Writing

Bitbitin ang naiwang tagni-tagning damit ng kabataan
Ibalot ang buong katawan, pakiramdaman
Ang init ng iilang mabubuting piraso
Ng mga alaalang pilit ikinubli, ipinangako
Na babalikan, noon, kahapon, siguro nang nakaraan

Pansinin ang dampi ng malamig na hangin
Lalong higpitan ang yakap sa nakuhang damit
Uminit man ang pisngi, bumuhos man ang pighati
Tanging sa iyo nakasalalay ang pagpapatuloy
Ng kahapon, ngayon, at kung ano pang mangyayari

Kaya dalhin, kahit kupas na ang kulay
Mga alaala, paalala, at ilang nakukubling pag-asa
Dahan-dahan man ang paglalakad, pagtitig, pagpupumiglas
Lalaya, makalalaya rin at maghahatid ng bagong bukas

A Weekend of Love

by J. M. Salgado, posted in Filipino, On Writing 2017, Personal, Refresh Sundays, Writing

I haven’t been able to write much on this blog because I have been busy finishing my final paper for my literary criticism/theory class. 😦 But, luckily, I was able to have a wonderful weekend. What started as a sort of simple yayaan with my MA classmates, became an eye-opening experience on my part.

Last May 20 and 21, I attended the first writing workshop of Reb Fiction (Rebel Fiction) under the Precious Pages Corporation. They are one of the imprints of this famous publishing house. So, I am not really familiar with their titles, but it caught my attention because they are a brand that focuses on Young Adult fiction. This is interesting because there are a lot of different stories and printed books out on the market that are catering to the “young” readers, but the genres of stories aren’t really that wide with Filipino prints. Reb Fic, on the other hand, is trying to offer more varieties of novels or novelettes for the young readers to enjoy. This is a plus point on my part because I hope to see “riskier” or even a bit of “experimental” texts that are still going to be relatable to the YA field.

There are a lot of popular novels under the YA genre, but those are mostly foreign prints like Harry Potter, Hunger Games, and others (I grew up with less known ones like those written by Margaret Haddix, the Nick and Norah book, and even that of The Curious Case of the Dog in the Night Time). This is a good chance for Filipino writers to work on YA stories and further add that certain touch of “Filipino” sentiments and values.During the workshop, I also learned more about the YA genre (and market) as well as the process of building a “hero/heroine.” I was even able to present one story already. Now, I hope to work on that manuscript as soon as possible, so that the ideas are still fresh in my head. But… I think I need to go back to my final paper first and (face my fears 😂) finish the semester well before this. Still, (crossing my fingers) I hope to submit it to Reb Fic before the end of this month. 😀 ❤

Mga Napulot sa Pagbabasa 20170426

by J. M. Salgado, posted in Books, Filipino, On Writing 2017, Writing

Nakakalungkot na bagay na ang panitikan ay di gaya ng ibang aralin na nasusukat ang bisa sa tulong ng mga pagsubok at pagsusulit. Ang ating mga pagsubok at pagsusulit ay sumusukat lamang sa pagkakatanda sa mga kaalamang gaya nito: Sino ang may-akda ng ganoon? Ano ang pangalan ng pangunahing tauhan? Ilan ang anak ni Ganoo’t Ganito? Ano ang nangyari sa panganay? Sa bunso? Nguni’t walang pagsusulit na sumusukat sa nagiging bisa sa katauhan. At ano ang mga bisang ito? Marahil, lalo niyang nauunawaan ang kanyang sarili ngayon. Marahil, lalo siyang nalalapit sa katotohanan, sa kagandahan, sa liwanag.

– Genoveva Edroza-Matute (1956)

It is unfortunate that literature is not like other subjects the efficacy of which can be measured through experiments and tests. Our tests can only measure how well we remember facts like: Who wrote that? Who is the main character? How many children does So-and-so have? What happened to the eldest child? The youngest? But no test can measure the impact of literature on the person. And what are the effects of literature? Perhaps the student will become more considerate of other people. Perhaps she now understands herself more. Perhaps she brings herself closer to the truth, to beauty, and to the light. (translation directly quoted from Caroline Hau’s work on The Problem of Consciousness in the book Necessary Fictions, 2000)

Tilamsik

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Poetry, tula, Tula Project, Writing

Pumapatak-patak sa tigang na lupa
Ang mumunting butil ng pawis
Na binagtas ang noo’t pisngi ni Itay
Habang hindi magkandaugaga
Sa pagsunod sa patuloy na pagbuka ng lupa

Dumadaldal lang siguro ito
Sapagkat matagal di naararo
Pero sabi ni Itay, Magtiis, magtiis
Darating ang pagbabago

Dumating na nga yata ito

Lumago ang bawat butil
Isa, dalawa
Ngayon ang mga pawis ay nagmistulang piyesta
Nang makulay na pulang likidong sinisipsip ng lupa
Si Itay nakahandusay, namamahinga na

Dumating na nga yata ang pagbabago

Maski sa lungsod, patak ng pawis
Butil ng dugong pinapawi
Bang, bang
Laro ng mga bata
Bang, bang
Naging bagong mundong
Magpapalaya

Ang tigang na lupa, lumago pa
Umabot sa kahabaan ng mga ugat
Nagbibigay buhay
Kumikitil ng hininga
Sa mata ng mga bata
Sa isip ng mga matatanda
Tumitilamsik ang mga alaala
Sinisikap punasan ng mga bagong paalala

Piyesa sana para sa Midnight Jam 2017 ng The Rhetoricians: The UPLB Speech Communication Organization 

Kumusta, bagong umaga?

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Poetry, tula, Writing

Masakit ang bati ni Haring Araw
Pilit namamaso, nagpapapikit
Sinasabi ang oras ng paglabas
Sapagkat may mga ipabibitbit

Magtutulak sa iba sa tarangkahan
May pagbati pa ng hikab maging isang
Mahabang pagbagtas ng mga braso at
Balikat na naninigas mula pa sa
Papag na gawa sa sementong malamig

Gagawin ang lahat para sa kalam
Ng sikmura ng isa’t nagpumilit
Sumama, mapa-bata o matanda
Ito ang pagbati ng Haring Araw

Sa kalye ipagpapatuloy ang bitbit
Mga kayamanang sa kanila lamang
Tinapon, kinalimutan ng iba pa
Sa bumabating palad pa ilalahad
O puede ring dadamputin, isasalba

Masakit ang bati ni Haring Araw
Pilit namamaso, nagpapapikit
Sinasabi ang oras ng paglabas
Sapagkat may mga ipabibitbit

Hapunan

by J. M. Salgado, posted in Filipino, Writing

Pumipintig ang sintido ng babaeng nakaupo sa may pasilyo
Bitbit ang kakapiranggot na kita mula sa buong maghapon
Tinatapik-tapik lamang ang ulo,
Nagbabakasakaling mawala ang kirot
Inuulit ang dasal na kinabisado simula pa noon

Aba, Ginoong Maria napupuno ka ng grasya

Sa iilang barya pa, mapupuno na ang kanyang bulsa
Makauuwi na’t makapaghahain ng hapunan
Malugod na pagsasaluhan ng dalawang pamilya
Sa babaeng nakaupo at sa panganay niyang binatilyo

Sa tulong ng patuloy na pamamalimos
Ng inang iniwan ang lahat sa kahapon
Matapang na hinaharap ang takbo ng panahon
Mag-aantanda ng krus, sisimulan ang pagpapasalamat

Ang Panginoon ay sumasaiyo

Isang buong araw na naman ang natapos
Nairaos kahit papaano ang anim na musmos at ang magsing-irog

Bukod kang pinagpala sa babaeng lahat

Pumipintig ang sintido ng babaeng nakaupo sa may pasilyo
Bitbit ang kakapiranggot na kita mula sa buong maghapon

At pinagpala naman
Ang ‘yong anak na si Hesus

Santa Maria, Ina ng Diyos
Ipanalangin mo kaming makasalanan
Ngayon at kung kami’y mamamatay
Amen